Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Bülent Altun, hipertansiyon belirtileri nelerdir, ülkemizde kadınlar ve erkekler arasında hipertansiyon görülme sıklığı, tuz tüketimi ve hipertansiyon ilişkisi konularına değiniyor.
Prof. Dr. Bülent AltunHacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanı
Hipertansiyon nedir? Belirtileri nelerdir?
Hipertansiyon aslında ofis kan basıncı yani muayene odasında ölçülen kan basıncı olarak halk arasında büyük kan basıncı dediğimiz kan basıncının 14'ün üzerinde küçük olarak da 9 üzerinde olması. Yalnız güncel yaklaşımlar içinde artık tansiyon takibini ve tanısını ev ölçümleri ile de koyuyoruz. Ev ölçümlerinde de ortalamanın 13-8'in üzerinde olması bizim için hipertansiyon kabul ediliyor. Belirtileri aslında çok fazla değil. İlk belirtileri özellikle baş ağrısı, kişinin konsantrasyon yeteneğinin azalması, iş performansının azalması. Bunun yanı sıra bazı bireylerde geceleri idrara çıkmak ilk hipertansiyon belirtileri olarak sayılabilir.
Ülkemizde hipertansiyon görülme sıklığı nedir? Erkek ve kadınlar arasında bir fark var mı?
Erişkinlerde aslında her 3 bireyden 1’i hipertansif. Bu hipertansif bireylere kadın, erkek olarak baktığımda, yapılan tüm çalışmalarda kadınların hipertansiyon sıklığının daha yüksek olduğu ortaya konmuştur. Bu oran yaklaşık %20-25 oranında kadınlarda hipertansiyon sıklığının Türkiye'de daha fazla olduğunu gösteriyor.
Hipertansiyonu farkındalığı konusunda kadınla erkek arasında bir fark var mı?
Kadınlar erkeklere göre daha farkında hipertansiyonla ilişkili olarak. Artı ilaç kullanım oranları yüksek. Kontrol oranları da, bu iki ölçüte göre o kadar belirgin olmamakla beraber yine de erkeklere göre daha yüksek olduğunu biliyoruz. Yani kadınlar hem daha farkında hem daha yüksek oranda ilaç kullanıyorlar. Ama tedavi başarıları açık ara önde değil ancak yine de erkeklere göre yüksek.
Tuz tüketimi ile hipertansiyon arasında nasıl bir ilişki var?
Tuzun yoğun tüketilmesi kan basıncını yükseltiyor, bu tabii hipertansif bireylerde daha da belirgin. O nedenle kan basıncı yükselmesi ile beraber tuzun yoğun tüketilmesi damar sertliğini de arttırıyor. Damar sertliği arttıkça da kan basıncı daha yukarıya çıkıyor. O nedenle bir kısır döngü de yaratmış oluyorsunuz. O nedenle hipertansif bireylere ilk önerdiğimiz şey, diyette tuzun kısıtlanması.